आयुष्यातील महत्त्वपूर्ण निर्णयांचा सामना करताना (लग्न, कारकिर्दी इ.) बरेच लोक मार्गदर्शनासाठी आणि चुकीच्या निवडी टाळण्यासाठी आपल्या कुंडलीचा वापर करतात. कुंडलीला, जन्म कुंडली, जन्म पत्री, जन्मापासूनचा तक्ता, जन्म राशिफल किंवा जन्म पत्रिका म्हणून देखील ओळखले जाते, ही १२-घरांची ज्योतिष (वैदिक ज्योतिष) पत्रिका आहे जी एखाद्याच्या जन्माची अचूक तारीख / वेळ यावर आधारित आहे. वैदिक ज्योतिषशास्त्र ही एक प्राचीन कला आहे, परंतु त्याच्या उत्पत्तीचा शोध घेण्यापूर्वी, आज याचा अभ्यास कसा केला जातो याचा विचार करा
आजची ज्योतिषा
वैदिक किंवा हिंदू ज्योतिषशास्त्र पृथ्वीच्या-३६०-डिग्री फिरत्या वर्तुळात तार्‍यांच्या पार्श्वभूमीवर १२ राशी किंवा राशिचक्र सूचक चिन्हांच्या १२ विभागांमध्ये विभाजित करते. अशा प्रकारे प्रत्येक भागाने पृथ्वीच्या परिभ्रमणामध्ये ३० अंशचा कंस व्यापला आहे. त्याचप्रमाणे, आपले जीवन १२ घरांमध्ये विभागले गेले आहे आणि प्रत्येक घर आपल्या जीवनाचे एक पैलू दर्शविते (उदा. दिसणे, संपत्ती, सर्जनशीलता, बुद्धिमत्ता इ.). म्हणून प्रत्येक राशीचक्रामध्ये प्रत्येक घरामध्ये एकएक असे योग्य बसते.
तुमची कुंडली तयार करणे
वेदिक ज्योतिषी प्रत्येक १२ घरांसाठी योग्य राशीची नेमणूक करतो. आपला घरांबरोबर राशीची जुळणी करण्याचा आपला संच ही आपली कुंडली पत्रिका आहे. कारण ज्योतिषी आपल्या जन्माच्या वेळी व ठिकाणी क्षितिजावरून १२ राशीचक्रातील चिन्ह किंवा राशी यापैकी कोणते चिन्ह चढत होते याची गणना करु शकतात. या राशी क्षितिजावरून चढतात कारण पृथ्वीच्या फिरण्यामुळे तारा नक्षत्र वाढत असल्याचे दिसून येते.
आपल्या जन्माच्या क्षितिजावरून उठणारी ही राशी किंवा राशीच्या चिन्हास उदय लग्न किंवा सर्वात प्रभावी बिंदू (एमईपी) असे म्हणतात. वैदिक ज्योतिषशास्त्र असे मानते की उदय लग्न म्हणजे आपल्या जीवनावरील प्राथमिक स्वर्गीय प्रभाव. अशा प्रकारे ज्योतिषी कुंडलीच्या पहिल्या घरात ही चढणारी राशी ठेवतो. मग, घड्याळाच्या उलट दिशेने जाताना कुंडली नऊ नवग्रह (ग्रह, सूर्य आणि चंद्र) वर आधारित इतर अकरा घरांनी भरली जाते, ज्याचा परिणाम आकृतीमध्ये स्पष्ट केलेला तक्ता तयार होतो. कुंडली जन्माच्या क्षणी या ग्रहांची स्थिती दर्शवते. प्रत्येक घरास कारक (महत्त्वपूर्ण) ग्रह / ग्रहा जोडलेले असतात जे एखाद्या विशिष्ट घराचे स्पष्टीकरण बदलू शकतात.
कुंडलीतून, वेदिक ज्योतिषशास्त्र २७ चंद्र वाड्या किंवा नक्षत्रांवर आधारित आणखी गुंतागुंतीचे संबंध विकसित करते. हे कमी होणाऱ्या कर्मामध्ये महत्त्वपूर्ण मानले जातात.
आधुनिक हिंदू संस्कृतीत वैदिक ज्योतिषशास्त्राची प्रमुखता
वैदिक ज्योतिष हिंदू संस्कृतीच्या रचनेचा एक भाग आहे. २००१ मध्ये आंध्र प्रदेश हायकोर्टाने ज्योतिषशास्त्राला अनुकूल ठरविण्याच्या निकालानंतर काही भारतीय विद्यापीठांमध्ये आता हिंदू ज्योतिषशास्त्रामध्ये प्रगत पदव्या उपलब्ध आहेत.
परंतु ज्योतिषी कोणत्या गणितांसह कार्य करतात याची पर्वा नाही, आज ही बारा राशीचक्रातील चिन्ह किंवा रासी वेदिक ज्योतिषशास्त्र आणि आपल्या कुंडलीच्या केंद्रस्थानी आहेत. आजची कुंडली, जन्म तारखेवर आधारीत बारा राशीचक्राच्या चिन्हाशी संबंधीत जे काही अनुरुप आहे व जे नाही हे शोधण्याचा प्रयत्न करते शुभ तारखांसह हे बारा ज्योतिषीय चिन्हे:
१. कन्या (कन्या): २४ ऑगस्ट – २३ सप्टेंबर
२. तुळ (तुला): २४ सप्टेंबर – २३ ऑक्टोबर
३. वृश्चिक राशी (वृश्चिक): २४ ऑक्टोबर – २२ नोव्हेंबर
४. धनु (धनुस): २३ नोव्हेंबर – २१ डिसेंबर
५. मकर (मकर): २२ डिसेंबर ते २० जानेवारी
६. कुंभ (कुंभ): २१ जानेवारी – १९ फेब्रुवारी
७. मीन (मीन): २० फेब्रुवारी – २० मार्च
८. मेष (मेशा): मार्च २१- एप्रिल २०
९. वृषभ (वृष): २१ एप्रिल – २१ मे
१०. मिथुन (मिथुन): २२ मे – २१ जून
११. कर्क (कर्क): २२ जून – २३ जुलै
१२. सिंह (सिम्हा): २४ जुलै – ऑगस्ट
परंतु प्राचीन काळातील लोकांचा राशीचक्रातील ज्योतिषशास्त्र वाचण्याचा हा मूळ मार्ग आहे? वेदांनी त्याचे चित्रण कसे केले?
सावध असा! यास उत्तर दिल्यास तुमचे ज्योतिष अनपेक्षित मार्गाने उघडेल – तुम्हाला वेगळ्या प्रवासाला घेऊन जाईल तेव्हा तुम्ही आजच्या ज्योतिष्याकडून आपली कुंडली केवळ मिळविण्याचा विचार कराल.
राशिचक्र कोठून आले?
विकीपीडीया आपल्याला सांगते आपल्याला सांगते की वेदांमध्ये ज्या सहा विद्येची (किंवा वेदांगा) चर्चा झाली त्यापैकी ज्योतिषा एक होती. पण मूलतः वेदांनी ग्रहांचा (नवग्रह) उल्लेख केलेला नाही. वेदांने ज्योतिषशास्त्राचा उपयोग पुर्णपणे शुभ सणाच्या तारखांची गणना करण्यासाठी दिनदर्शिका तयार करण्याच्या पद्धती म्हणून केला. सिंधू खोऱ्यावर विजय मिळविणारे ग्रीक लोक होते, ज्यानीं जे आज वेदिक ज्योतिषशास्त्र झाले आहे ते भारत आणले.
ग्रीक ज्योतिषशास्त्र आणि खगोलशास्त्र देखील मेष पासून सुरू होणारी बारा राशीचक्रातील चिन्हे आणि आरोहन करणाऱ्यापासून सुरू होणारी बारा ज्योतिषीय स्थाने प्रसारित केली.[१७]:३८४ ग्रीक ज्योतिषविद्या भारतात प्रवेश केल्याचा पहिला पुरावा यवनाजातक हा आहे, जे सध्याच्या शतकाच्या सुरुवातीस झाले .[१७] यवनजाताक (शब्दशः “ग्रीक लोकांचे म्हण”) ग्रीक पासून संस्कृत मध्ये यवनेश्वर यांनी दुसर्‍या शतकाच्या दरम्यान अनुवादीत केले,आणि संस्कृत भाषेतील हा पहिला भारतीय ज्योतिष ग्रंथ मानला जातो.
(विकी)
खरं तर, राशीफल ग्रीक होरो (ώρα) यापासून आले आहे, ज्याचा अर्थ ‘तास, समय किंवा काळ’ असा होतो आणि ग्रीक स्कोपस (σκοπός) याचा अर्थ ‘लक्ष्य किंवा चिन्ह ज्यावर लक्ष केंद्रित करायचे आहे’ असा आहे. ज्योतिषशास्त्र देखील ज्योतिष (άστρο) ‘तारा’ आणि ओरी (λογια) यांच्या ‘अभ्यासामधून’ आले आहे. या कलेचे वर्णन करणारे बरेच शब्द ग्रीकमधून आले आहेत. परंतु आजचे ज्योतिष या ताऱ्यांच्या नक्षत्रांच्या प्रतिमांचा प्रत्यक्षात अभ्यास करीत नाहीत – ज्यांसाठी ‘ज्योतिषशास्त्र’हा शब्द लागू होतो.
ग्रीक लोकांनीसुद्धा ज्योतिषशास्त्र किंवा राशीच्या चिन्हे शोधून काढली नाहीत. ते याउलट बाबेलच्या प्राचीन खास्दी लोकांकडून शिकले
बाबेल ज्योतिषशास्त्र ही ज्योतिषाची पहीली संघटित प्रणाली होती, जी इ.स. पू. द्वितीय सहस्त्राब्दी वर्षात उद्भवली.
(संदर्भ)
सर्वात जुने लिखित स्त्रोत
४००० वर्षापूर्वी लिहिलेले, आज सर्वात जुने पुस्तक अस्तित्वात आहे, ते म्हणजे ईयोबाचे पुस्तक. ईयोब बायबलमधील पुस्तकांपैकी एक आहे. ईयोब म्हणतो की ताऱ्यांचे नक्षत्र देव जो निर्माणकर्ता त्याने निर्माण केले होते.
९.त्यानेच सप्तऋषी, मृगशीर्ष, कृत्तिका व दक्षिणेकडील नक्षत्रमंडळे उत्पन्न केली.
ईयोब ९:९
आणखी एक प्राचीन ऋषी बायबल मधील संदेष्टा आमोस यानेसुद्धा असेच म्हटले आहे.
८.ज्याने कृत्तिका व मृगशीर्ष ही नक्षत्रे केली, तो निबिड अंधकाराची प्रभात करतो व दिवसाची काळोखी रात्र करतो, जो समुद्राच्या जलांना बोलावून पृथ्वीच्या पाठीवर ओततो, त्याचे नाम परमेश्वर हे आहे.
आमोस ५: ८ (इ.स. पू ७००)
कृत्तिका हे तारे आहेत जे वृषभ नक्षत्राचा एक भाग तयार करतात. जर ईयोब ४००० वर्षांहून अधिक जुन्या पुस्तकात त्याबद्दल बोलत आहे तर, राशिचक्रातील नक्षत्रे आपल्याबरोबर बऱ्याच काळापासून आहे.
यहुदी इतिहासकार जोसेफस (इ.स. ३७ – १००), ज्यास बायबल आदाम म्हणते त्या पहिल्या मनुबद्दल लिहित आहे, ज्याने त्याच्याबद्दल आणि त्याच्या मुलांबद्दल सांगितले:
ते स्वर्गीय शरीरे आणि त्यांच्या ऑर्डरशी संबंधित असलेल्या या चमत्कारिक शहाणपणाचे शोधक देखील होते.
पुरातन वस्तू II i
तर ताऱ्यांमधील चिन्हांचा अभ्यास पहिल्या मनुष्यांपासून सुरू झाला! मनु / आदामाच्या मुलांनी निर्माणकर्त्याची महान कथा स्मरणार्थ लक्षात ठेवण्यास सहाय्य व्हावे म्हणून ताऱ्यांमध्ये १२ चिन्हे किंवा राशी स्थित केल्या . आपले भाग्य आपल्या विश्वाच्या कथेमध्ये कसे मिसळले गेले आहे, आपल्यावरील ग्रहांच्या पैलूने नव्हे तर स्वतःच निर्माणकर्त्याच्या शक्ती आणि उद्देशाने, ज्याने हे १२ चिन्हे निर्देशित केली आहे, हे दर्शवित, या कथेचा आपल्यावर परीणाम होतो.
स्वत: निर्माणकर्त्यापासून आलेले राशिचक्र
पुस्तकांमध्ये भविष्यसूचक संदेशाची नोंद करण्यापूर्वी, देवाच्या योजनेची कहाणी सांगण्यासाठी त्यांना तार्‍यांमध्ये प्रतिमा म्हणून स्थित केले गेले होते. म्हणून मूळ राशीचक्र आपल्या जन्माच्या वेळेनुसार आणि ठिकाणानुसार आपल्याला संपत्ती, प्रेम आणि चांगल्या नशीबाचे मार्गदर्शन करण्यासाठी नव्हते. निर्माणकर्त्याची योजना प्रकट करण्यासाठी राशिचक्र एक दृश्य कथा होती.
हे आपण इब्री वेद (बायबल) याच्या सुरूवातीस निर्मीतीच्या अहवालातून पाहू शकतो. निर्मितीच्या काळात ते म्हणतात:
१४.मग देव बोलला, “दिवस व रात्र ही भिन्न करण्यासाठी आकाशाच्या अंतराळात ज्योती होवोत; त्या चिन्हे, ऋतू, दिवस व वर्षे दाखवणार्‍या होवोत;
उत्पत्ती १: १४
आधुनिक ज्योतिषशास्त्र एखाद्याच्या जन्माच्या ताऱ्याच्या स्थानावर आधारित मानवी जीवनाविषयी आणि पृथ्वीवरील घटनांबद्दल जाणून घेण्याचा दावा करते. परंतु आपल्या जीवनावर परिणाम करतात ते तारे नाहीत. ते फक्त निर्माणकर्त्याने आखलेल्या घटनांना चिन्हांकित करणारे चिन्हे आहेत – आणि निर्माणकर्ताच आपल्या जीवनावर परिणाम करतो.
तार्‍यांची निर्मिती ‘पवित्र काळ चिन्हांकित’ करण्यासाठी झाली असल्याने, आपला नक्षत्रांमागील हेतू, राशिचक्रातील बारा चिन्हांद्वारे त्याचे राशीफल जाणून घेण्याचा होता. ते ताऱ्यांमध्ये एक कथा तयार करतात आणि या कथेचा अभ्यास मूळ ज्योतिषशास्त्राचा होता.
१२ राशीच्या प्रतिमा देऊन, देवाची योजना, राशीचक्राच्या नक्षत्रांमध्ये स्मरण्यात आली आहे, आदाम/ मनु याच्या नंतर शतकानुशतके त्याचा अभ्यास करण्यात आला, त्याला सांगण्यात आले, त्याचे तोंडी प्रसार करण्यात आला. प्रलयानंतर मनुच्या वंशजांनी मुळ कथेला भ्रष्ट केले आणि आज आपण जे पाहत आहोत तेच बनले.
एकत्रित ज्योतिषशास्त्र आणि ऋषी संदेष्टे
पवित्र काळ (राशीफल) चिन्हांकित करण्यासाठी तार्‍यांचा अभ्यास (ज्योतिष) केल्याने या घटनेविषयी निर्माणकत्याने योजिलेल्या सर्व गोष्टी सांगितल्या जात नाहीत. त्याच्या लेखी नोंदी पुढील माहिती देतात. आपण येशुच्या जन्मामध्ये याचे एक उदाहरण पाहतो. ताऱ्यांद्वारे ज्योतिष्यांनी त्याच्या जन्माविषयी कसे समजले याचे शुभवर्तमान नोंद घेते.
१.हेरोद राजाच्या काळात यहूदीयातील बेथलेहेमात येशूच्या जन्मानंतर, पाहा, पूर्वेकडून मागी लोक यरुशलेमेस येऊन विचारपूस करू लागले की,
२.“यहूद्यांचा राजा जन्मास आला तो कोठे आहे? कारण आम्ही पूर्व दिशेस त्याचा तारा पाहून त्याला नमन करण्यास आलो आहोत.”
मत्तय २:१-२
मागी लोकांस (ज्योतिष्यांना) ‘कोण’ जन्मला (ख्रिस्त) हे ताऱ्यांद्वारे माहीत झाले. पण त्या ताऱ्यांने ‘कोठे’ असे त्यांना सांगितले नाही. त्यासाठी त्यांना लेखी प्रकटीकरणाची आवश्यकता होती.
३.हेरोद राजाने हे ऐकले तेव्हा तो व त्याच्याबरोबर सर्व यरुशलेम घाबरून गेले;
४.आणि त्याने प्रजेचे सर्व मुख्य याजक व शास्त्री ह्यांना जमवून विचारले की, “ख्रिस्ताचा जन्म कोठे व्हायचा आहे?”
५.ते त्याला म्हणाले, “यहूदीयातील बेथलेहेमात; कारण संदेष्ट्याच्या द्वारे असे लिहिले आहे की,
६.‘हे यहूदाच्या प्रांता, बेथलेहेमा, तू यहूदाच्या सर्व सरदारांमध्ये कनिष्ठ आहेस असे मुळीच नाही; कारण माझ्या इस्राएल लोकांचा प्रतिपाळ करील असा सरदार तुझ्यातून निघेल.”’
मत्तय २:३-६
ताऱ्यांद्वारे जे त्यांनी निरीक्षण केले ते चांगल्या प्रकारे समजण्यासाठी ज्योतिष्यांना भविष्यसूचक लिखाणांची आवश्यकता होती. आजच्यासाठी देखिल तसेच आहे. पुरातन राशीचक्राच्या ज्योतिषीय कुंडलीतून प्राचीन मानवांना प्राप्त झालेली अंतर्दृष्टी आपण प्राप्त करू शकतो. परंतु भविष्यसूचक लिखाणांद्वारे आपण अधिक ज्ञान घेऊ शकतो ज्यातून प्रत्येक राशीचक्रातील चिन्हे पुढे विकसित होतात., मूळ राशीच्या कथेच्या प्रत्येक ज्योतिषीय चिन्हांद्वारे आपण असे करु शकतो.
आजपर्यंत इजिप्तच्या मंदिरात असलेल्या, दोन हजार वर्षांहून अधिक जुन्या प्राचीन राशीचक्राचा देखील उपयोग आपण करू. सर्वात प्रसिद्ध देंडेरा आणि लक्सर मंदिरातील राशीचक्र आहेत. ते आपल्याला मार्गदर्शन करण्यासाठी प्राचीन पुरावे प्रदान करतात.
प्राचीन राशिचक्राची कथा
इतिहासाच्या सुरुवातीपासूनच ताऱ्यांमध्ये लिहिलेली ही कथा आपले आमंत्रण विस्तारित करते. ती आपल्याला निर्माणकर्त्याच्या या वैश्विक योजनेत सहभागी होण्यासाठी आमंत्रित करते. परंतु या कथेत भाग घेण्यापूर्वी आपण ती कथा समजून घेतली पाहिजे.
कथा कोठे सुरू होते? आजचे पत्रिका वाचन साधारणत: मेष राशीसह प्रारंभ होते. परंतु हे प्राचीन काळापासून, आपण प्राचिन रेषीय इस्ना राशीचक्रात पाहिल्याप्रमाणे, जेव्हा त्याची कन्या राशीपासून सुरुवात झाली होती तेव्हापासून नव्हते.
आम्ही कन्या राशीसह राशिचक्राची कथा सुरू करतो आणि नंतर राशीद्वारे सुरू ठेवतो. प्रत्येक राशीचक्रातील राशी एक अध्याय तयार करते. एक प्राथमिक कुंडली म्हणून त्यांचा विचार करा, ज्यांना एक कथा तयार करण्यासाठी एकमेकांवर बांधले जाते. प्राचीन ज्योतिषाची कुंडली येथे आहे
- १. कन्या राशी: कुमारीचे बीज
- २. तुळ राशी: स्वर्गीय तराजूने तोललेले
- ३.वृश्चिक: वैश्विक संघर्ष
- ४. धनु राशी: धनुर्धाऱ्याचा अंतिम विजय
- ५. मकर राशी: बकरा-मासा स्पष्ट केला
- ६.कुंभ राशी: जिवंत पाण्याच्या नद्या
- ७. मीन राशी: मुक्त झालेल्या बंधनातील लोकसमुदाय
- ८. मेष राशी: जीवंत कोकरू!
- ९.वृषभ: येणारा न्यायाधीश
- १०. मिथून: राजकीय पुत्र व वैश्विक वधू
- ११. कर्क: मृत्युच्या राखेतून उठणे
- १२. सिंह: गर्जनारा सिंह राज्य करण्यास येत आहे